-Ah, Lluisín del alma, nun te marutes más, que nun soi a reconocete cuando vienes pela viesca.
-¡Ca!. Hoi nun vengo marutáu, Xanu, yo visto asina davezu.
Esta mañana vieno a visitame otra vuelta Lluis de Turiellos. Venía acompañáu d'Espi la Mariñana y de Xuan Moñiz d'Ambás. Entamemos entós a echar una rocada. Entós Xuan, faciendo ruxir una corexa, ponse él:
-Esto de la reivindicación del asturianu da pa muncho y hai delles tribes. Preséntase delantre la sociedá como daqué altruista y tien el so aquello de verdá. Pero non toa. Tamién hai porgüeyos y úsase l'idioma pa llogralos.
-Y cainismos. Equí nin son tolos que tán nin tán tolos que son -permedió Espi-. Y vien d'antiguo. Esi discursu tán mansuñáu de que vamos toos nel mesmu barcu nun cuela. Hai munchu amigu de desarmar boleres ayenes p'armar les de suyo.
-Lo de dir nel mesmu barcu ye pa tomalo a risa -intervino Lluis de Turiellos-. Ye un discursu peligrosu d'asumir. Si lo faes pues alcontrate nel momentu menos pensáu conque t'acaben botando pela borda.
-¡Rediosla, chachos, véovos yo pesimistes con eso del asturianismu y l'asturianu -comenté yo.
-Ye que nesti mundu del asturianu hai intereses y xente que se mueve por ellos. Y cuando hai eso, lo de la xermandía, el mesmu barcu, el puxar nel mesmu sen, y demás espiriques nun son má brindes al bonrollismu, a nun facer crítica pa nun mancar, a dexar que los de siempre remanen les coses al so antoxu. Y asina nos pinta -dixo Lluis.
-Esos porgüeyos queden albintestate namás que s'escarabique un migayín na trayeutoria del asturianismu contemporániu. Pero tampoco nun hai que dir mui lloñe pa velos. Ehí tenemos l'espectáculu llamentable que les tribes asturianistes dieron per aciu de la reforma l'estatutu y la oficialidá amable -comentó Espi.
-Sí. Bien de xente quedó en porricu nun va tanto y asoleyó que l'asturianu tien la so parte de porgüeyu pa ellos -puntualizó Xuan-. Porque vamos falar de papu sanu, alto y claro. Hailos qu'utilicen l'idioma pa facer carrera política, pa llograr un puestiquín, o p'algamar unes perruques pa montar el chiringu de turnu. Tamos mui lloñe de tener un movimientu de reivindicación llingüística candial, desinteresáu y solidariu.
-Tais dexándome empapirotiáu cola vuestra parrafada -dixi yo-. Nun ye otru tolo que rescampla nel asturianismu llingüísticu, mialma.
-Mirái, equí hai tamién llinies trazaes mui aquello -intervino Lluis de Turiellos-. L'intentu d'iguar formaciones polítiques propies qu'encontaren la reivindicación llingüística nun acabó d'esporpollar a lo llargo de los años. Pero la vía onde más s'enfotó la xente foi na del entrismu en formaciones d'ámbitu estatal. Dellos tiraron pal PP y yá vemos los grandes llogros d'esta formación pa col asturiau. Otros desembarcaron n'IU y tamién vemos en qué acabó la cosa, llevantándose de la mesa de ñegociación del estatutu. Y tán los qu'entraron na FSA, presentando un bagaxe de cuarenta años solmetándo-y al idioma y poniéndo-y el ramu al asuntu cola engañifa de la oficialidá amable.
-Yo lo que yá me ta dando la risa ye qu'estos díes hai xente que diz que van afiliase a esa FSA pa puxar pol asturianu. De traca. Yo sinceramente, pienso que lo faen pa buscase la vida na política, y que la reivindicación llingüística ye una sida namás -pemedió Espi la Mariñana-. Anguaño ta xugándose mui puerco nesti tema y lo que ta quedando ñidio ye que l'asturianu ye un tema secundariu dafechu pa una parte nada despreciable d'eso que conocemos como asturianismu llingüísticu. Y eso ye un problema mui gordu.
-Pues polo que vos toi sintiendo igual hai que sestaferiar caminos bien estremaos de los que siguen la xente interesoso. Y dexar mui claro que con ello nun se va dir en nengún barcu común, nin empobinar na mesma direicción, nin muncho menos creyer, sofitar o collaborar nes propuestes y proyeutos que planteguen -dixo yo yá bastante enfurruñáu colo que taba sintiendo.
Amosáronse los mios amigos d'alcuerdu colo qu'acababa de dicir yo. Empobinemos pa la llende'l mio caborniu. Saqué unes de sidra'l duernu y castañes amagostaes, y empicipiemos a saborgalo mientres siguíamos charrando sobre estes y otres cuestiones...
