Nes boquiaes de Setiembre entró la seronda y nella tamos. Lo que nun sé ye si mos afayamos. Ye la seronda la estación de la collecha por escelencia. Y, dientro d'ella, la de la vendimia y la pañada de la mazana. Tiempu d'andar a la gueta. De sidra'l duernu y amagüestos. D'anubrise los caminos del monte cola pintalarrama de la foyarasca. Escurque ye nesta estación cuando la viesca algama la picorota de la guapura pola bayura de matices con que se viste. En pasando los díes soplará l'aire les castañes. Esi airón que balta los oricios de les cañes y alloria a dalguna xente, segun dicen. Tamién va venir otru branu, el branín de Samartín, díes poco afayadizos pa los gochos que van acabar coraos en duernu, miániques.Los aires de seronda tamién traen ñoticies volanderes. Un espolín na Xunta Xeneral por mor del idioma asturianu. Polo visto, hai una diputada que sabe lleer poemes d'una conseyera, pero que diz que si esa conseyera fala lo qu'escribe, entós nun la entiende. Tamién esa perceguera que da ver cómo les monxures del asturianismu oficial reculen y cambien de rexistru llingüísticu cada vegada que les amenacen con da-yos cola verdiasca tres les oreyes, como me dicíen de guah.e que-yos facíen a los probes burros. Dempués vinienon los qu'a la menor ocasión pónense a recitar lo de la oficialidá como si d'un mantra se tratare y como únicu remediu pa los males del bable. Pero paez ser que basta con iguá'l reglamentu de la Xunta Xeneral pa que se pueda falar n'asturianu nella tan guapamente. Quede afitao que soi partidariu de la oficialidá (la de verdá, qu'eso de l'amable...), mialma, porque ye una arbía mui importante p'ayudar a echar p'alantre l'idioma. Pero dame repunancia esi discursu con bien de siguidores que presenten la oficialidá como si fuere una varina máxica que tolo va iguar. Y ñon. Eso nun va ser asina. La oficialidá val pa destorgar caminos y abrir puertes, pero dempués ye la xente la que tien qu'empobinar per esos caminos y cruzar eses puertes y, pa ello tien que tener conciencia...de país. Y equí entramos notru megollu importante de la cuestión. Enfotóse'l personal dende cuantayá en qu'espoxigare una conciencia llingüística n'Asturies, pero ñon de país. Y esi ye un caleyu onde l'asuntu llingüísticu pue cayer y acabar mui mal. Por dicilo de manera breve, llingua ensin país, campana ensin mayuelu.
Cellebrose una edición más del día del traxe. Los paxellos tradicionales ocupen un llugar bien importante en munches cultures como elementu d'identificación. N'Asturies dende abenayá lleva faciéndose un trabayu de recuperación de la manera de vistir de los antiguos, sacándola de les deformaciones y moxigangues que se fixo con ella notres dómines. Usala con toa ñormalidá en tou tipu d'actos ye un bon camín pa echala p'alantre, neto a lo que faen notros países y notres cultures. Agüeyo semeyes d'esti día del traxe y, en xeneral, gústenme y la iniciativa paezme bona y a ver si perdura nel tiempu. Lo único que nun acaba d'entrame pel güeyu ye lo del concursu con pasarela y premios. Pienso cuando lu veo na xente que vistía asina por pura ñecesidá y porque, cenciellamente, yera la so manera de vistir y rínchame l'asuntu. Pero tampoco nun vamos armar un espolín por eso. En xunto, l'eventu paezme interesante.
Aires de seronda. Asturies alluma'l to camín, rezaba un calandariu allá a finales de los setenta garrando pa ilustralo la litografía de Picasso con una mano teniendo por una lámpara de mina encesa. El problema ye que les mines tán casique toes pesllaes anguaño y les lámpares apagaes. Mal badagüeyu. Veremos ver cómo mos pinta'l futuru. Mentes haya vida hai esperanza p'allumar caminos propios. Y vida, anque feble y esgonciada, tovía l'hai nesti vieyu país atlánticu llamáu Asturies.
