Pa dellos ta acabante celebrase'l solsticiu d'iviernu. El finxu que marca'l momentu en que'l sol torna a nacer y entama a apoderar a les tenebres allumando un nuevu ciclu de la vida.
D'otru llau, ta a piques de celebrase la navidá cristiana. Tamién un asocedíu alredor del nacimientu y de la vida.
Son les feches navidiegues afayadices pa reunise la familia, charrar, armar folixa, reencotrase.
Anque tamién son feches murnies p'aquellos que tienen na alcordanza la pérdida de seres cercanos, de familiares tamién. Nesti casu la folixa camuda en remembranza con tastu amargu.
Ye ferial d'estes dómines facer llamamientos a l'amistá, la paz, o la hermandá. Quiciabes el posu cristianu fai que la nuestra conciencia nos afale a actuar de manera menos gafa que'l restu l'añu, poniéndonos esi comportamientu a manera de penitencia. O a lo meyor tamién s'amiesten equí actitúes solidaries de tiempos peralloñaos.
Caleyamos yá pel iviernu, la estación au nos vieyos tiempos más abegosa yera la subsistencia. Cuando nun daben la tierra nin los árboles. Cuando abellugaben los animales. Cuando'l fríu tarazaba y la muerte achisbaba. Quiciabes esti obleru siga espetáu nel nuestru más fondu subconsciente. Entós acuruxamos, buscamos y recibimos ayuda, pidimos y apurrimos l'aguilandu.
Nestes dómines empecipiaben tamién les mazcaraes d'iviernu, anguaño tan escaecíes, que nos facíen recular nel tiempu a mecenos colo ancestral, rebuscando'l nuestru raigón, el vieyu aniciu.
Feches y fiestes navidiegues. Onde se mez lo cristiano y lo pagano. U s'amiesten l'allegría y la tristura. Onde nacen dioses solares o humanos. Onde s'ornia l'arbol paganu cabo'l nacimientu cristianu, y s'alluga l'arfueyu na puerta casa nun arrogante somantu de sincretismu. Tiempu amañosu pa celebrar la xuntanza del clan familiar y de la tribu nacional.
Otramiente, un tiempu bonaz pa los deseos y les esperances. Yo confórmome con ún deséu: que de güei nun añu sigamos tando. Y con una esperanza: que de güei nun añu continuemos siendo.
