Vamos entamar l'añu na bitácora averándonos a un tema sobre la nuestra historia, estaya esta que tengo por ella un enclín especial, como los que pasáis pequí yá sabéis.Cuando los romanos diben mardomando los pueblos que trataben de conquistar, teníen l'aquello de reclutar ente los sos varones soldaos pa les sos cohortes o cuerpos ausiliares. Con ello trataben de consiguir un oxetivu doble. D'un llau, algamá'l mayor númberu d'efectivos pa los sos exércitos. D'otru, menguar el númberu de guerreros de los territorios conquistaos y al empar tratar d'evitar sublevaciones mandándolos a lluchar a miles de kilómetros de la so tierra.
Según diben franciendo la resistencia de los ástures, bien de guerreros de so pasaron a reclutalos inxertándolos nes cohortes ausiliares, neto a la práctica corriente que realizaben notros territorios y pueblos conquistaos. Mandábenlos a la llende del imperiu. A sitios como'l muru d'Adriano. Y nel casu de la Cohors V Asturum, a lluchar a la Xermania.
Quixo la casualidá qu'hai bien d'años apaeciere una estela funeraria con llápida dedicada a ún d'estos ástures de la cohors mencionada na actual Alemaña. Tratábase de Pintayu (Pintaius), un signifer o portaestandarte de la mesma. Una réplica d'ella podemos observala actualmente nel Muséu Arqueolóxicu d'Asturies.
Nella figura esti ástur con mantu de llana, malla metálica pa protexese (los signifer nun llevaben escudu), sandalies, espada llarga, puñal, l'estandarte en cuestión y una pelleya d'osu cola cabeza encaxada nel cascu y les pates delanteres cruzaes sobre'l pechu. Nada novedoso no que se refier a la indumentaria, pues yera bien conocida poles investigaciones históriques.
Pero lo que sí resultó novedoso y chocante foi la inscripción de la llápida de la estela. Normalmente, nestos descubrimientos esa inscripción nun nos da datos sobre l'orixe del soldáu a quien se dedicaba. Pero'l casu de Pintaius france con ello y la so llápida danos datos sobre esi orixe. Esos datos foron un deséu, a costa fecha, del singifer ástur al traviés del so testamentu pa que l'encargáu de recordalu si morría lo realizare asina.
D'esta manera, Pintaius encamienta que na so llápida figurare quién yera so pa, Pediliciu, que yera un ástur tresmontanu y que'l so llar yera'l castru d'Intercatia, que los investigadores cuenten que pertenecía a los orniacos, lo que güei ye'l Güerna, nel conceyu de L.lena.
¿Y por qué Pintaius s'enfotó en pasar a la posteridá dando a conocer el so orixe cuando lo normal yera nun lo facer?. Pues simplemente porque tenía mui claru'l sentimientu de pertenencia a la so tierra, l'ástur tresmontana, y porque nunca dexare de considerase un ástur, magar el so reclutamientu pol exércitu romanu.
Ente les causes d'esti ciñu y señaldá a la so tierra ("patria o nación" na terminoloxía qu'usamos anguaño) ta la de la so edá de reclutamientu. Fixéronlo cuando tenía 23 años, que naquel entós yera la edá d'un home bien maduru, un reclutamientu serondu. Ello fixo que yá tuviere perfecha la so conciencia de pertenencia a la so triba y a la so tierra, hasta'l puntu de qu'enxamás s'escaeció d'ella nin se consideró de nengún otru llugar. Morrió a los 30 años y nos siete que tuvo de serviciu na so cohorte d'ástures ascendió a signifer, toa una distinción. Yera l'engargáu de llevar bien altu l'estandarte pa que los collacios ástures que lluchaben al so llau nun perdieren la so referencia. La edá de reclutamientu y la grabación de la llápida tamién empobina a la posibilidá de que'l so reclutamientu fuere forzosu y non voluntariu, anque esti ye un tema que nos resulta imposible d'afirmar o refugar anguaño.
Imaxinar a aquelles cohortes d'ástures reclutaos, en bien de casos escontra la so voluntá, combatiendo a miles de kilómetros de la so tierra, faciendu piñu ente collacios y "vecinos" pa tratar de sobrevivir asina los 25 años de serviciu que teníen que tener pa poder retirase, respiga. Supón una mezcla d'épica, tristura y desaniciu. Tamién, dende una perspectiva histórica, llanta un finxu que podemos restrexar hasta l'actualidá si nos entrugamos cuánta xente asturiano se vió enguedeyada, al traviés de los sieglos, en conflictos bélicos onde nun queríen participar, pero au nun teníen otra salida que facelo o emigrar lloñe de la so tierra.
La Cohors V Asturum ya'l signifer Pintaius son, arriendes d'un episodiu de la nuestra historia antigua, una metáfora de les amarraces béliques de tou signu onde participaron los nuestros antepasaos. Son parte de la nuestra alcordanza histórica más antigua. Paga la pena entós dedica-yos unes llinies d'homenax y renombranza.
