Otru
añu tamos nes dómines del Samaín. El finxu que marca la entrada na estación escura y el final de
la recoyida de la collecha. Y cuando fai galanes un añu nuevu.
Contando'l tiempu a la manera de los pueblos celtes.Somorguiando nes vieyes tradiciones, na viéspora del Día de Difuntos o Tolosantos, a la reblagueta ente'l 31 d'Ochobre y el 1 de Payares, prendíen veles dientro de calabaces agüecaes, nabos... Dexaben a la puerta casa cacíos con agua pa que les ánimes amugaren el gargüelu. O dexaben el llar encesu y comida pa que repunxeren fuerces nel so caleyar. Hasta dexaben llibre la cama del difuntu, nun fuera que quixere descansar un pocoñín. Tamién los rapacinos picaben nes cases buscando llambiotaes. Facíen amagüestos dexando castañes por si pasaba dalgún ánima, axuntábense los vecinos pa comer... Una enfilandrada de vezos que foron quedando escaecíos adulces col pasu de los años, el desaniciu cultural y la vagamar d'otros tiempos que traxeron a recostines otres traces culturales.
Porque tamos nel tiempu de les ánimes y los difuntos. Unes feches onde los que s'alluguen del otru llau del sucu de la ultratumba tornen a percorrer los vieyos caminos, les aldees y caseríes. Ye'l so día y hai qu'actuar con respetu pa colos que marcharon del mundu los vivos. Y tamién con procuru, porque ye nestes feches au La Güestia se fai notar tamién cola so procesión abeyando perdayures. Coles capielles y los güesos encesos. Dalgunos condergaos a acarretar los finxos que movieren en terrén ayenu cuando yeren vivos. Cuidáu y güeyu argutu. Cruzase con ella pue tener consecuencies fatales. Hai qu'entainar entós a facer en suelu un círculu y metese nél a ver si llibres. "Cuando nós yeramos vivos andábamos a estos figos. Agora que somos muertos andamos per estos güertos". "¡Andái de día, que la nueche ye mía!". Tiempu tamién d'axorizar a los vecinos preparándo-yos engataes coles calabaces enceses y marutándose con sábanes. El respigu. El mieu. La calavoria allumando na cruciada del camín, nel requexu...
Y col Día de Tolosantos l'homenaxe a los que nos precedieron y que yá nun tán con nós. La ufierta de flores nes tumbes del cementeriu. El recuerdu respetuosu. El duelgu polos que se sumieron del mundu los vivos. L'homenaxe a los antiguos. La xente que nos añó y acoricó. Que nos ayudó a sestaferiar el nuestru camín pa empobinar pela vida. Que nos deprendió les vieyes tradiciones y la llingua, calteniendo encesu'l llar de la nuestra identidá.
Tiempu de Samaín. Tiempu de difuntos.Y tamién tiempu de futuru. Porque, nel calandariu de los pueblos atlánticos celtes, entama un añu nuevu.
