Nel añu de 1.895 el vapor Sultán capturaba una ballena de la triba
los rorcuales y posábala na zona de La Salmoriera en Xixón (semeya de la entrada). De siguío,
milenta curiosos foron a vela, sacáronse-y semeyes y sopelexóse bien la
noticia. Tamién nos dexó la so güelga nel nuesu idioma. Ñació la
espresión "a ver la ballena" que tovía s'usa anguaño pa referise a
daquién que nos resulta cafiante o que se pasa de bocayón.Yera ún de los nuesos colosos de la mar. Unos exemplares almirables de tamañu que, evidentemente, nun son privativos d'Asturies, pero qu'algamen ente nós una categoría especial. ¿Por qué?. Pues, cenciellamente, porque la mar que baña les nueses costes tien una bayura particular d'ellos. Y les razones tenemos que dir a buscales a la orografía del fondu marín.
Güeyando esa orografía atopamos que dende Navia a Llanes esisten un garrapiellu de cañones marinos. Grandes fuexes qu'algamen munchos metros de fondura. El mayor ye'l d'Avilés qu'aporta aprosimadamente a los 5.000m de profundidá. Esti sistema de fuexes formen un somantu afayadizu pa que nelles se reproduzan delles especies animales, ente les que s'alcuentren les fosforescentes abisales, llamaes asina por emitir la so propia lluz, al vivir en profundidaes onde ésta yá nun algama.
Y ente eses especies tenemos a los grandes cetacios, como les ballenes, qu'anguaño tán representaes polos rorcuales común y aliblancu, los romos o los míticos peludinos, por poner dellos exemplos, siendo estes dos especies caberes grandes enemigos, al ser el romu depredador del peludín y protagonizar dambos colosales amarraces allabaxón na mar, qu'enxamás foron enagora a filmase.
Poro, nun ye gran cosa esceicional atopase con varamientos d'estos xigantes. Unes vegaes muertos por lluches ente ellos, o por causes que podríamos calificar como naturales. Pero, desgraciadamente, otres por culpa de la contaminación y la puxarra que los humanos dexamos tirada na mar: plásticos, artes de pesca abandonaes, hélices de los barcos, prospecciones a la busca de petróliu o gas, etc.
Anguaño tenemos un centru d'interpretación dedicáu a la vida marina asitiáu nel Cabu Peñes. Tamién tenemos en L.luarca'l Parque de la Vida, onde s'amuesen diez exemplares de peludinos, dempués de la llaceria que supunxo qu'una vagamar esgonciare'l Muséu del Calamar Xigante valdesanu. Esti tipu de centros o museos dedicaos a la natura puen ser unes bones iniciatives tanto pa divulgar la vida marina ente nosotros como pa enanchar la nuesa ufierta turística basada nel turismu cultural, que nun ye esautamente estacional y pue espurrir la so actividá a lo llargo de tol añu.
Y nesa estaya, la divulgación de lo relativo a los nuesos cañones marinos y a los xigantes de la mar que críen nelles o que les visiten como llugares onde alimentase, pue tener un sitiu afayadizu y vidable.
