Ye
una tarde escamplada afayadiza pa espansionar empobinando pela vieya
ruta que xune Llangréu con Uviéu per Entrepeñes, Tudela Veguín y
esguilando carretera arriba San Esteban de les Cruces finxu cimeru pa
dempués baxar a la capital.Abaxo les vegues dibuxaes pol Nalón. Y paciallá los montes y los cuetos. Y nún d'estos cuetos la figura inda imponente y maxestuosa de les ruines del Castiellu de Tudela. Un fitu. Una alcordanza. Un cartafueyu escritu con muruecos y escatafinos del pasáu y tamién de la resistencia.
Dicen que nel entamu foi un castru prerromanu. Dio anuncies d'él el rei asturianu Ordoño I. Y reconstruyólu otru rei de nuestro, Alfonso III. Más sero, nel sieglu XII foi fortaleza emplegada nos sos llevantamientos pol conde Gonzalo Peláez. Dempués esbarrumbóla'l rei Juan I allá pel sieglu XIV.
Dende la distancia albídrase la so grandeza. Controlando como un ferre dende'l cielu'l ríu, el valle, la contorna, les picorotes d'equí y acullá. Asitiaú estratéxicamente dende'l tiempu de los ástures nel llugar xustu y afayadizu.
Pa cualquiera que pescudare nel nuestru pasáu, la so silueta dibuxada al bellume nel finxu'l cielu de la tarde donda da respigos. La so imaxe da-y sentíu a tolo nortiao. Ye como'l blasón qu'estrema a la casona. Una semeya que xuxuria, que fala , que glaya, qu'atorolla. Como una podrella del ayeri qu'inda ye pa tirar pol nuestru enfotu. Les ruines de Tudela dan-y xixa y conteníu a lo agüeyao. Ensin elles observamos un paisaxe perguapu y prestosu. Pero un paisaxe namás y más nada.
Cuando'l vieyu dios Llug va matando la lluz del so candil y les primeres solombres del atapecer fáense presentes, la contemplación de les vieyes muries del pervieyu Castiellu de Tudela colos ñicios del so torruxón y el so doble fuexu sechando la tierra atarraquiten l'alma de deseos de ser. De siguir siendo. De resistir. De siguir resistiendo. De suañar. De siguir suañando...
De saber qu'hoi tien un sentíu percorrer l'antigua ruta del Nalón camín d'Uviéu, más allá de la rutina, del caleyar al debalu, autómata y buxu. El sentíu que namás da'l ser quien a pescudar los requexos más amatagaos de la nuestra alcordanza colectiva.
