Dientro'l cancioneru de Torner, arrecueye l'autor un cantar con una lletra qu'entama asina:
¡La Soberana!
La que va pela pedrera
cómo ximielga la saya.
¡La Soberana!
Y si yo fuera con ella
muncho más la ximielgara.
La mio relación con esta tonada ye bien peculiar. Y non poque yo sepa cantala curioso, que vozona tengo, pero la mio entonación ta más averada al glayíu qu'al cantar afechiscu. Nada d'eso. La cuestión va notru sen.
El casu ye que la primer vegada que sentí esta asturianada foi hai abondos años. Nun se trataba de nenguna interpretación en directu, sinón tando repanchingáu nun sofá y per aciu de la radio. Escuchéla na voz d'una muyer y a capela, y recuerdo que me respigué tou.
D'entós p'acá sentila delles veces y el llirismu qu'esnala de los sos melismas siempre fixo qu'acabare de la mesma manera. Respigándome dende les dees a la coroniella. Talo ye asina que llegué al convencimientu que mientres viva esa va ser la reacción que voi tener ante esti cantar asturianu cuando una voz bien templada nel nuestru canciu tradicional la entone.
La última vez que sentí La Soberana foi apocayá por mor d'una cantadora que la echó nun concursu ayuri. Y fincóme pa nun variar como siempre. Claro que d'otramiente ye cierto qu'esi rixu tamién lu siento cuando escucho gargoliar munchos cantares d'esti xéneru musical tán xenuinamente de nuestro. Porque la tonada asturiana, l'asturianada, ye una manifestación musical autóctona que funde los sos raigones no más fondo de la nuestra tierra.
Quiciabes seya cuestión de raigaños musicales llantaos nel subconsciente. D'un tirón llariegu llegáu d'un pasáu que se pierde na borrina del tiempu. De reminiscencies y alcordances agospiaes nel sobráu identitariu de cuando neñu que rescamplen de sópitu al traviés de vieyos sones.
Realmente nun soi a dar cola clave del por qué de la mio reacción ante'l canciu de La Soberana. Y a lo meyor ye babayada andar buscando esplicaciones a lo que quiciabes nun lo tenga dende un puntu vista estrictamente racional.
El casu ye que sentí y siento La Soberana y respígome y identifícome cola cultura musical y l'universu emocional del país que representa.
Y con eso basta y sobra.
