Camín del otru añu nuevu

Allá pel mes de Payares cellebrábemos la entrada del añu acordies a les cultures precristianes europees. El Samhain, plasmáu ente nós na nueche d'ánimes ya'l día de tolosantos. El retornu de los que finaron pa mecese colos vivos.

Nestes dómines pica a la puerta otra entrada d'añu. Esta vegada  axustada al calandariu cristianu, magar asitiada alrodiu del solsticiu ivernal paganu. Previamente, festéxase'l ñacimientu de Cristu, el fíu del dios del cristianismu. Son les fiestes navidiegues.

Como yá escribí otres vegaes nesta bitácora, si hai daqué que rescampla nel alma asturiana ñacida del reinu de los ástures ye'l sincretismu. Lo pagano y lo cristiano amiéstense y bilten perdayures. Llevantamos ilesies y allugamos cabo d'elles un texu. Bautizamos un ñeñu y colocámos-y una cigua. Yá nos anicios del nuestru reinu, a Favila enterráronlu nuna ilesia llevantada nun túmulu dolménicu.

Nestes feches, ponemos belenes y ñacimientos, pero tamién quemamos el nataliegu o allugamos en casa un árbol orniáu. Torna'l sincretismu a amechar na nuestra tierra.

Tamién rescampla l'antroxu qu'entama a xiringase de magar el mes d'Avientu hasta Febreru o Marzu, onde cellebramos el que nomamos talamente como antroxu. Mazcaraes, aguilanderos y moxigangues percuerren los nuestros llugares. Otra vuelta'l rescaldu de vieyes dómines apruz nes nuestres vides. Ehí tenemos, nel día del añu nuevu, al Guirria ponguetu abrazando y besando a les moces y aventando ceniza a los mozos, seique un resclavu de vieyos ritos de fecundidá y purificación, respectivamente.

En dos meses, los caberos del añu sigún el calandariu que nos empobina, recibimos a les ánimes y festexamos la llegada a la vida, el ñacimientu. Antes, allumemos con calabaces el camín a los difuntos que nos visitaron. Agora, los vivos entramos nel tiempu en que la lluz del Sol vaya apoderando la escuridá tres el solsticiu allumándonos el camín, entrín y non que la ñatura vaya, pali que pali, esconsoñando. Toca entós sopelexar el deséu de qu'esti otru añu nuevu que vamos entamar nos seya afayadizu.

                                                                                

                                                            

El tótem Urriellu

Somos un pueblu vieyu. El nuestru bierzu vien de les dómines del reinu asturianu. Pero reculando
más nel tiempu llevamos llixos de civilizaciones anteriores.

Porque esta tierra que nós triamos tuvo habitada de los tiempos. Hasta tenemos un perimportante xacimientu neanderthal en El Sidrón.

Rescamplen les nuestres cueves con representaciones rupestres. Escatafinos d'una civilización atlántica, abellugu d'una humanidá fuxendo de les glaciaciones. Dexó la so buelga'l neolíticu. Coronaron los nuestros cuetos los castros...

Y tenemos el nuestru tótem. O el nuestru gran menhir. El gran finxu onde los nuestros güeyos clávense ya'l nuestru corazón respígase: L'Urriellu. De xuro que lu vieren les civilizaciones que nos precedieron. Los nuestros güelos del reinu astur. Y nós.

Seique por esi tirón telúricu de tiempos remotos que dexen el so biltu nel nuestru ser, el Marqués de Pidal sintió nel so día que diba ser un sacrilexu qu'un pie foriatu triare per vez primera la cuguruta del gran menhir asturianu. Y col Cainejo esguilando descalzu algamáronla y evitaron la violación del llugar sagráu de nuestro y de los antiguos.

Enxamás nos cayeron embaxo les fontes, los ríos, la mar, los cumales, les foces y escobios. La natura siempre foi xuncida con un sobéu imposible de francer colos habitantes d'estes tierres atlántiques. Cuéstanos a embute, tovía güei, ser urbanites perfechos. Resquémanos siempre dientro un rescaldu rural que nos emburria a buscar esa natura, esta tierra, esa viesca y esa mariña.

Nun ye entós d'estrañar un res que seyamos un pueblu esteláu nun tótem que s'aldovina nos díes d'orbayu y borrín y que s'alza impresionante cuando'l sol alluma cola fuerza del so discu doráu talo que si tuviere forxáu col mesmu y llexendariu oru de los ástures.

Tenemos tótem. Tenemos menhir. Tenemos un gran finxu nacional. Tenemos l'Urriellu. Porque inda somos, tamos y esistimos.